Odiya Loka Sanskruti Sabdakosa
୧. ରାଜା, ଜମିଦାର ଇତ୍ୟାଦି ଗାଦିରେ ବସିବାର ଉତ୍ସବ l ୨. ଦେବତାଙ୍କ ଉପରେ ଜଳ ଢ଼ାଳି ତାଙ୍କୁ ସ୍ନାନ କରାଇବା ଏବଂ ମନ୍ତ୍ର ଉଚ୍ଚାରଣ କରି ବିବିଧ ଭୋଗଭାଗ କରିବା l ଶିବଙ୍କ ଜଳସ୍ନାନକୁ ରୁଦ୍ରାଭିଷେକ କୁହାଯାଏ l
ଅଭିଶାପ, ଅନ୍ୟପ୍ରତି କରାଯାଉଥିବା, ହାତଗୋଡ଼ ଛିଡ଼ିପଡ଼ିବା ଇତ୍ୟାଦି ଗ୍ରାମ୍ୟଗାଳି l
ଭେକ ନଥିବା, ଉପଯୁକ୍ତ ବେଶ ପୋଷାକ ନଥିବା, ଦରିଦ୍ର ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକ l
୧. ଯେଉଁ ବଳଦ ହଳ ବା ଶଗଡ଼ ବୋହିବାରେ ଅଭ୍ୟସ୍ତ ହୋଇ ନଥାଏ, ତାହାକୁ ଅମଣିଆ କହନ୍ତି l ଏହାକୁ ଅଭ୍ୟସ୍ତ କରାଇବା କ୍ରିୟାକୁ ମଣ କୁହାଯାଏ l୨. ଅମଣିଆକୁ ଅହ୍ମଣିଆ କୁହାଯାଏ l କୌଣସି ଦେବଦେବୀଙ୍କୁ ଭୋଗ ଲାଗି କରାଯିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇ ସୁନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଭାବରେ ରଖାଯାଇଥିବା ଭୋଗ ସାମଗ୍ରୀକୁ ଅହ୍ମଣିଆ କୁହାଯାଏ l
ଉଆଁସ, ଅମାସ୍ୟା, ଅମେଇସିଆ ରୂପେ ପରିଚିତ l ପ୍ରତିମାସରେ ଗୋଟିଏ କରି, ବର୍ଷକରେ ବାରଗୋଟି ଅମାବାସ୍ୟା ପଡ଼େ l ଯଥା ବୈଶାଖରେ ରୁକ୍ମଣୀ ଅମାବାସ୍ୟା, ଶ୍ରାବଣରେ ଚିତାଲାଗି ଅମାବାସ୍ୟା, ଭାଦ୍ରବରେ ସପ୍ତପୁରୀ ଅମାବାସ୍ୟା, କାର୍ତ୍ତିକ ମାସରେ ଦୀପାବଳୀ ଅମାବାସ୍ୟା, ପୌଷରେ ବକୁଳଲାଗି ଅମାବାସ୍ୟା, ମାଘରେ ତ୍ରିବେଣୀ ଅମାବାସ୍ୟା, ଫଗୁଣରେ ଜାଗର ଅମାବାସ୍ୟା ଇତ୍ୟାଦି l ଲୋକ ସମାଜରେ ଅମାବାସ୍ୟା ପାଳିତ ହୁଏ ଏବଂ ଏଇ ତିଥିରେ ଅନେକ ଲୋକ ମଧ୍ୟ, ରାତ୍ରରେ ଭୋଜନ କରନ୍ତି ନାହିଁ l
ଧାନକୋଠି, ମରେଇ l ଝାଟିମାଟିରେ ଗୋବର ଲେପ ଦେଇ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଥାଏ ଓ ଧାନ ପୂରାଇବା ଓ କାଢ଼ିବା ପାଇଁ ବାଟ ରହିଥାଏ l କାଠ ପଟା ଅଥବା ବାଉଁଶରେ ଏହାର ତଳ ଚଟାଣ, ମାଟି ଉପରୁ ଦୁଇ ତିନି ହାତ ଉଚ୍ଚରେ ଗଢ଼ାଯାଏ l ମୂଷା ଇତ୍ୟାଦିଙ୍କ କବଳରୁ ଧାନକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବାକୁ ଏହା ନିର୍ମିତ ହୋଇଥାଏ l ବହୁଦିନ ଧରି ଏହା ଭିତରେ ଧାନ ସୁରକ୍ଷିତ ଥାଏ l
ଅଟା, ଚାଉଳଚୂନା ଓ ଗୁଡ଼ରେ ତିଆରି ହୋଇଥିବା ମିଠାଳିଆ ଘିଅପିଠା l ଦିଅଁଙ୍କ ଭୋଗ ପାଇଁ ବିଶେଷ ଉତ୍ସବ ଗୁଡ଼ିକରେ ଏହା ତିଆରି ହୋଇଥାଏ l ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପାଖରେ ଏହା ଭୋଗ ହୁଏ l
ସତ୍ୟପୀରଙ୍କ ପାଖରେ ଭୋଗ କରାଯାଉଥିବା ଶିରିଣୀ l ଏଥିରେ ଶାଳୀଧାନ ବା ଗହମଗୁଣ୍ଡ, ଦୁଧ, କଦଳୀ, ଶର୍କରା ଓ ଘିଅ ପଡ଼ି ଚକଟା ହୋଇଥାଏ l କେତେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦୁଧ, ଛେନା, ଘିଅ, ନଡ଼ିଆକୋରା, ମରିଚ, ଅଦା ଓ କଦଳୀ ପକାଯାଇ ଯେଉଁ ସ୍ଵାଦିଷ୍ଟ ପଣା ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୁଏ, ତହାକୁ ମଧ୍ୟ ଅମୃତକୁଣ୍ଡ କୁହାଯାଏ l
ଜଗନ୍ନାଥ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଭୋଗ ବିଶେଷ l ଏହାକୁ ଅମୃତମଣି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ l ଜଗନ୍ନାଥ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ବିଭିନ୍ନ ଜମି ଅଛି l ଏହି ଜମିକୁ ମଧ୍ୟ ଅମୃତମଣି କୁହାଯାଏ l ଏଥିରେ ଉତ୍ପନ୍ନ ଶସ୍ୟର କିଛି ଅଂଶ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଭୋଗପାଇଁ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଏ l ଧର୍ମପ୍ରାଣ ବ୍ୟକ୍ତି ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ନିମିତ୍ତ ଖଂଜି ଦେଉଥିବା ଜମି ଅମୃତମଣିରେ ସମିଲ ହୁଏ l
ଅଖଠାରୁ ଚକର ବାହାର ବ୍ୟାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସଂଯୁକ୍ତ କାଠ ଖଣ୍ଡ l ଆଠ, ବାର, ଷୋଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅର ଥାଇ ଚକ ତିଆରି ହୋଇଥାଏ l ଶଗଡ଼ ଚକ ଖାଲରେ ପଡ଼ିଗଲେ, ଏଇ ଅରକୁ ହାତରେ ଠେଲି ଖାଲରୁ ଉଠାଯାଏ l